ISSN : 1302-7123 | E-ISSN : 1308-5123
Şişli Etfal Hastanesi Tıp Bülteni
COVID-19 Pandemisi Sürecinde Sağlık Çalışanlarında Anksiyete ve Depresyon Düzeyleri ile Algılanan Stres ve Başa Çıkma Stratejileri Arasındaki İlişki [Med Bull Sisli Etfal Hosp]
Med Bull Sisli Etfal Hosp. 2021; 55(1): 1-11 | DOI: 10.14744/SEMB.2020.57259

COVID-19 Pandemisi Sürecinde Sağlık Çalışanlarında Anksiyete ve Depresyon Düzeyleri ile Algılanan Stres ve Başa Çıkma Stratejileri Arasındaki İlişki

Asli Besirli1, Selime Celik Erden1, Mehmet Atilgan1, Ali Varlihan1, Mustafa Fahrettin Habaci1, Tugba Yeniceri1, Ayla Canli Isler1, Serap Kizileroglu1, Gizem Ozturk1, Omer Akil Ozer1, Haci Mustafa Ozdemir2
1Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Şişli Hamidiye Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Psikiyatri Kliniği, İstanbul
2Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Şişli Hamidiye Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Ortopedi ve Travmatoloji Kliniği, İstanbul

Amaç: Coronavirüs hastalığı 2019 (COVID-19), aralık 2019’da Çin’in Hubei eyaletinde başladıktan sonra yerel ve uluslararası olarak hızlı bir şekilde yayılma göstermiştir. Bu enfeksiyöz hastalığın dünyada yayılımı esnasında sağlık çalışanları hastalığın taranması ve tedavisinde başlıca kişiler olarak yer almıştır. Bu çalışmanın amacı hastanemizde COVID-19 pandemisi sürecinde sağlık çalışanlarında algılanan stres ve stresle başa çıkma yöntemleri ile anksiyete ve depresyon düzeyleri arasındaki ilişkinin değerlendirilmesidir.
Metod: İki yüz gönüllü çalışmaya dahil edilmiştir. Beck Anksiyete Ölçeği (BAÖ), Beck Depresyon Ölçeği (BDÖ), Algılanan Stress Ölçeği-10 (ASÖ) ve Başa Çıkma Tutumlarını Değerlendirme Ölçeği (COPE) uygulanmıştır.
Bulgular: BDÖ ve BAÖ ölçeklerinin ortalama skorları sırasıyla 9.2±8.9 ve 8.2±9.2 idi. 200 katılımcının 33’ünün (%16.5) BDÖ skorları 17 ve üzerindeydi. BDÖ skorlarına gore katılımcıların %62’sinde minimal depresyon, %21.5’inde hafif depresyon, %13.5’ inde orta depresyon ve %3’ünde şiddetli depresyon mevcuttu. BAÖ skorlarına gore katılımcıların %60.5’inde minimal anksiyete, %25.5’inde hafif anksiyete, %8.5’inde orta anksiyete ve %5.5’inde şiddetli anksiyete mevcuttu. Kadın katılımcıların BAÖ ve BDÖ skorları erkek katılımcılardan istatistiksel olarak daha yüksek olarak bulundu. BAÖ ve BDÖ skorları ile ASÖ-10 arasında iyi derecede pozitif yönde istatistiksel olarak anlamlı ilişki saptandı. Meslek gruplarında, BAÖ ve BDÖ, ASÖ-10 COPE 3 (Soruna odaklanma ve duyguları açığa vurma), 7 (Dini olarak başa çıkma) ve 13 (Kabullenme) düzeyi ortalamalarında istatistiksel olarak anlamlı fark saptandı. Pandemi süresince klinik birim gruplarında, BDÖ düzeylerinde istatistiksel olarak anlamlı fark saptandı.
Sonuçlar: Bu çalışma, COVID-19 pandemisi sürecinde sağlık çalışanlarında anksiyete, depresyon ve stres düzeyleri ile ilişkili olarak farklı başa çıkma tutumları kullanılabileceğini göstermiştir. Problem çözme ve emosyon odaklı, adaptif başa çıkma yöntemleri belirtilerin azaltılmasına yardımcı olurken, maladaptif ve negatif başa çıkma yöntemleri belirtilerin daha da alevlenmesine sebep olabilmektedir. Bu nedenle sağlık çalışanlarının stresle başa çıkma tutumlarını geliştirmelerine yönelik eğitimler verilmelidir. (SETB-2020-10-205)

Anahtar Kelimeler: Anksiyete, depresyon, algılanan stress, COVID-19.

The Relationship between Anxiety and Depression Levels with Perceived Stress and Coping Strategies in Health Care Workers during the COVID-19 Pandemic

Asli Besirli1, Selime Celik Erden1, Mehmet Atilgan1, Ali Varlihan1, Mustafa Fahrettin Habaci1, Tugba Yeniceri1, Ayla Canli Isler1, Serap Kizileroglu1, Gizem Ozturk1, Omer Akil Ozer1, Haci Mustafa Ozdemir2
1Department of Psychiatry, University of Health Sciences Turkey, Sisli Hamidiye Etfal Teaching and Research Hospital, Istanbul, Turkey
2Department of Orthopedics and Traumatology, University of Health Sciences Turkey, Sisli Hamidiye Etfal Teaching and Research Hospital, Istanbul, Turkey

Objectives: Coronavirus disease (COVID-19) has spread rapidly, locally and internationally after it started in Hubei province of China in December 2019. During the spread of this infectious disease in the world, health care workers are taking place as the main people in the screening and treatment of the disease. The present study aims to evaluate the relationship between anxiety and depression levels with perceived stress and coping strategies in health care workers during the COVID-19 pandemic.
Methods: In this study, 200 participants were included. Beck Anxiety Inventory (BDI), Beck Depression Inventory (BDI), Perceived Stress Scale-10 (PSS-10) and COPE (Coping Orientation to Problems Experienced) were applied.
Results: Mean scores for BDI and BAI were 9.2±8.9 and 8.2±9.2, respectively. BDI scores of 33 (16.5%) of 200 participants were ≥17. 62% of the participants had minimal depression, 21.5% of the participants had mild depression, 13.5 % of the participants had moderate depression, and 3% of the participants had severe depression according to BDI scores. 60.5% of the participants had minimal anxiety, 25.5% of the participants had mild anxiety, 8.5% of the participants had moderate anxiety and 5.5% of the participants had severe anxiety according to BAI scores. BAI and BDI scores of the female participants were statistically higher than the male participants. A statistically significant positive correlation was found between BAI and BDI scores and PSS-10 scores. A statistically significant difference was found in the averages of BAI and BDI, PSS-10 COPE 3 (Focus on and venting of emotions), 7 (Religious coping) and 13 (Acceptance) subscales levels in occupational groups. A statistically significant difference was found in BDI levels in the clinical units during the pandemic.
Conclusion: This study indicated that different coping strategies can be used in health care workers regarding anxiety, depression and stress levels during the COVID-19 pandemic. While problem-solving and emotion-focused adaptive coping mechanisms help reduce symptoms, maladaptive and negative coping mechanisms can cause symptoms to exacerbate. Thus, training should be given to developing attitudes of health care workers to cope with stress.

Keywords: Anxiety, coping; COVID-19; depression; perceived stress.

Asli Besirli, Selime Celik Erden, Mehmet Atilgan, Ali Varlihan, Mustafa Fahrettin Habaci, Tugba Yeniceri, Ayla Canli Isler, Serap Kizileroglu, Gizem Ozturk, Omer Akil Ozer, Haci Mustafa Ozdemir. The Relationship between Anxiety and Depression Levels with Perceived Stress and Coping Strategies in Health Care Workers during the COVID-19 Pandemic. Med Bull Sisli Etfal Hosp. 2021; 55(1): 1-11

Sorumlu Yazar: Asli Besirli
Makale Dili: İngilizce
LookUs & Online Makale