ISSN : 1302-7123 | E-ISSN : 1308-5123
Ortaöğretimdeki çocuklarda metabolik sendrom sıklığı ve metabolik sendrom bileşenlerinin değerlendirilmesi [Med Bull Sisli Etfal Hosp]
Med Bull Sisli Etfal Hosp. 2019; 53(4): 403-408 | DOI: 10.14744/SEMB.2018.50479

Ortaöğretimdeki çocuklarda metabolik sendrom sıklığı ve metabolik sendrom bileşenlerinin değerlendirilmesi

Gizem Kara Elitok1, Nilgün Selçuk Duru2, Murat Elevli2, Zuhal Aydan Sağlam3, Kubilay Karşıdağ4
1Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Şişli Hamidiye Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İstanbul.
2Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Haseki Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İstanbul.
3İstanbul Medeniyet Üniversitesi, Göztepe Eğitim Araştırma Hastanesi, İstanbul, Türkiye.
4İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Ana Bilim Dalı, İstanbul.

Amaç: Metabolik sendromun 10-14 yaş sağlıklı Türk çocuklarındaki sıklığını belirlemek ve bu yaş grubunda metabolik sendrom bileşenlerinin birbirleri ile olan ilişkilerini araştırmak.
Yöntem: Çalışmamız 2004-2005 eğitim yılında İstanbul ilinde öğrenim gören ortaöğretim 6-8.sınıf öğrencileri ile yapıldı. 395 öğrencinin vücut ağırlığı, boy, bel çevresi, kalça çevresi, sistolik-diyastolik kan basıncı ölçüldü. Kan örneği vermeyi kabul eden 353 öğrenciden ise açlık kan şekeri, bazal insülin, total kolesterol, trigliserid, yüksek dansiteli lipoprotein (HDL), düşük dansiteli lipoprotein (LDL), çok düşük dansiteli lipoprotein (VLDL) düzeyleri çalışıldı. Metabolik Sendrom tanısı için modifiye WHO (Dünya Sağlık Örgütü) kriterleri kullanıldı.
Bulgular: Çalışmamızda çocukların %44.5’i kız ve % 55.5’i erkekti. Olguların vücut kitle indeksi (VKİ) ortalaması 20.57 ±3.48 kg/m² olup, %10.4(41)’ü fazla kilolu, %12.7 (50)’si obezdi. Çalışmaya katılanların %0.85’inde, obez olguların %6’sında metabolik sendrom saptandı. VKİ ile bel çevresi (p<0.001), bel/kalça oranı (p<0.001), sistolik kan basıncı (p<0.001), diyastolik kan basıncı (p<0.001), bazal insülin düzeyi (p<0.001), homeostasis model assessment insülin direnci (HOMA-IR) (p<0.001), trigliserid (p<0.001), total kolesterol (p<0.05), LDL (p<0.001), VLDL ( p<0.001) arasında pozitif ilişki, HDL (p<0.001) ile negatif ilişki saptandı.
Sonuç: Çalışmamız sonuçlarına göre metabolik sendrom sadece erişkin dönemde değil çocukluk döneminde de önemli bir sağlık sorunu olarak gözlenmektedir. Obez çocuklar da görülme sıklığı obez olmayanlara göre çok daha fazladır. Bu nedenle obez çocuklara erken tanı konulması ve kardiyovasküler risk faktörleri ile metabolik sendrom kriterleri açısından incelenmeleri oldukça önemlidir.

Anahtar Kelimeler: Metabolik sendrom, çocuk, adolesan, obezite

Prevalence of Metabolic Syndrome in Middle School Children and Evaluation of Components of Metabolic Syndrome

Gizem Kara Elitok1, Nilgün Selçuk Duru2, Murat Elevli2, Zuhal Aydan Sağlam3, Kubilay Karşıdağ4
1Department of Pediatrics, Health Sciences University, Sisli Hamidiye Etfal Training and Research Hospital, Istanbul, Turkey
2Department of Pediatrics, Health Sciences University, Haseki Training and Research Hospital, Istanbul, Turkey
3Department of Family Medicine, Istanbul Medeniyet University, Goztepe Training and Research Hospital, Istanbul, Turkey
4Department of Internal Medicine, Istanbul University Faculty of Medicine, Istanbul, Turkey

Objectives: This study was designed to determine the prevalence of metabolic syndrome (MS) in Turkish children and to examine the relationship between MS components in this age group.
Methods: A total of 395 students in Istanbul aged 10 to 14 years in the 2004-2005 school year were enrolled in the study. Body weight, height, waist circumference, hip circumference, and systolic-diastolic blood pressure were measured. Of the total, 353 provided blood samples for analysis of fasting glucose level, basal insulin, total cholesterol, triglyceride, high-density lipoprotein (HDL), low-density lipoprotein (LDL), and very-low-density lipoprotein (VLDL) levels. Modified World Health Organization criteria were used for the diagnosis of MS.
Results: In this study, 44.5% of the children were female and 55.5% were male. The mean body mass index (BMI) was 20.57±3.48 kg/m², 10.4% (n=41) were overweight, and 12.7% (n=50) were obese. MS was diagnosed in 0.85% of the entire study group and in 6% of the obese children. There was a positive correlation between BMI and waist circumference (p<0.001), waist/hip ratio (p<0.001), systolic blood pressure (p<0.001), diastolic blood pressure (p<0.001), basal insulin level (p<0.001), homeostasis model assessment of insulin resistance (p<0.001), triglyceride value (p<0.001), total cholesterol level (p<0.05), LDL (p<0.001), and VLDL level (p<0.001), and a negative correlation with HDL level (p<0.001).
Conclusion: The study results confirmed that MS is present in children and not limited to adults, and this is an important health problem. The prevalence of MS is more common in obese children. Therefore, early diagnosis of obese children and examination of cardiovascular risk factors and metabolic syndrome criteria is very important.

Keywords: Adolescent, child; metabolic syndrome; obesity.

Gizem Kara Elitok, Nilgün Selçuk Duru, Murat Elevli, Zuhal Aydan Sağlam, Kubilay Karşıdağ. Prevalence of Metabolic Syndrome in Middle School Children and Evaluation of Components of Metabolic Syndrome. Med Bull Sisli Etfal Hosp. 2019; 53(4): 403-408

Sorumlu Yazar: Gizem Kara Elitok
Makale Dili: Türkçe
LookUs & Online Makale